Tra cứu hành chínhGã khổng lồ thương mại điện tử Amazon đang đứng trước “một bước ngoặt lao động” khi các tài liệu nội bộ cho thấy công ty đặt mục tiêu tăng mạnh việc tự động hóa trong các kho vận – với khả năng không phải tuyển thêm khoảng 600.000 nhân viên vào năm 2033.
Mục tiêu tự động hóa: lên tới 75% hoạt động kho vận
Theo các tài liệu bị rò rỉ và báo cáo của The New York Times, Amazon đặt mục tiêu tới 75% hoạt động kho vận sẽ được robot hoặc hệ thống tự động hóa thực hiện trong những năm tới. Tháng 6 2025, Amazon đã có khoảng 1 triệu robot đang hoạt động trong các trung tâm kho hàng của họ. Công ty dự báo rằng vào năm 2027 sẽ tránh tuyển hơn 160.000 nhân viên mới tại Mỹ nhờ tự động hóa. Đến năm 2033, khi doanh số bán hàng dự kiến gấp đôi, Amazon cho rằng họ có thể không cần tuyển thêm tới khoảng 600.000 người so với nếu không có tự động hóa.
Lợi ích tài chính và vận hành
Việc sử dụng robot và hệ thống tự động giúp Amazon tiết kiệm chi phí đáng kể. Chẳng hạn, tập đoàn này ước tính mỗi món hàng được xử lý tự động sẽ tiết kiệm khoảng 0,03 USD chi phí khi chọn, đóng gói và giao hàng. Một báo cáo đề cập rằng Amazon kỳ vọng khoản tiết kiệm có thể lên tới khoảng 12,6 tỷ USD trong giai đoạn 2025-2027 nếu hoàn thành tự động hóa rộng rãi.
Tác động tới lực lượng lao động và xã hội
Amazon hiện tại là một trong những nhà tuyển dụng lớn nhất tại Mỹ với hơn 1,2 triệu nhân viên (tại Mỹ) vào năm 2018, và đã tăng mạnh trong đại dịch. Nhưng nếu kế hoạch tự động hóa thành công, Amazon từ một “máy tạo việc làm” có thể trở thành “kẻ hủy hoại việc làm”. Nhà kinh tế học đoạt giải Nobel Daron Acemoglu cảnh báo: với vị thế và quy mô của Amazon, nếu họ hiện thực hóa việc không tuyển dụng thêm 600.000 người thì hiệu ứng lan rộng đến toàn ngành kho vận và logistics là điều không thể xem nhẹ.
Thông điệp và hình ảnh công ty
Một chi tiết đáng chú ý trong các tài liệu là cách Amazon đề xuất thay đổi ngôn từ khi giao tiếp với công chúng:
-
Thay từ “tự động hóa” bằng “công nghệ tiên tiến (advanced technology)”.
-
Thay từ “robot” bằng “cobot” (robot cộng tác với con người).
-
Công ty cũng cân nhắc tăng hoạt động cộng đồng và các chương trình từ thiện nhằm giảm thiểu phản ứng tiêu cực về việc thay thế nhân lực.
Góc nhìn doanh nghiệp và chuyển đổi số
Đối với các doanh nghiệp và công ty trong quá trình chuyển đổi số, câu chuyện của Amazon mang tới vài thông điệp quý:
-
Việc tự động hóa – đặc biệt trong kho vận và logistics – đang không còn là “chuyện tương lai”, mà là hiện thực đang diễn ra với quy mô lớn.
-
Đầu tư vào robot và hệ thống tự động không chỉ giúp tối ưu chi phí, mà còn thay đổi cách thức vận hành và cấu trúc nhân sự.
-
Tuy nhiên, chuyển đổi số thành công không chỉ là thay thế người bằng máy – phần lớn giá trị nằm ở việc con người được nâng cấp kỹ năng, vận hành và quản lý hệ thống mới.
-
Văn hóa tổ chức, kỹ năng nhân sự, chiến lược nhân lực dài hạn và chính sách đào tạo chính là chìa khóa để doanh nghiệp không bị tụt lại phía sau trong kỷ nguyên số hóa.
Amazon đang đặt cược lớn vào tự động hóa với tầm nhìn có thể không cần tuyển thêm tới 600.000 nhân viên trong tương lai nhờ robot và hệ thống thông minh. Động thái này có thể thay đổi toàn cảnh thị trường lao động kho vận, logistics và dẫn dắt làn sóng chuyển đổi số mạnh mẽ hơn nữa. Đối với các doanh nghiệp Việt Nam đang tiến hành chuyển đổi số, đây là lời nhắc nhở: không chỉ đầu tư công nghệ mà còn phải đầu tư vào con người, kỹ năng và văn hóa số mới có thể tận dụng được lợi thế.
Gia Khiêm
