Tra cứu hành chínhSáng ngày 30/10/2025, theo thông tin từ VnExpress, Việt Nam đã xác định mục tiêu cho ngành công nghiệp bán dẫn với quyết tâm đào tạo ít nhất 50.000 kỹ sư trình độ đại học trở lên đến năm 2030, trong chương trình phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, định hướng đến 2050. Cụ thể, mục tiêu này gồm khoảng 15.000 kỹ sư thiết kế vi mạch và 35.000 kỹ sư cho các công đoạn sản xuất, đóng gói, kiểm thử.
Đà phát triển hiện tại
Tại cuộc họp Ban chỉ đạo quốc gia về phát triển công nghiệp bán dẫn, Việt Nam hiện có khoảng 7.000 kỹ sư thiết kế vi mạch, tăng gần 1.000 so với trước. Đồng thời, số kỹ sư làm trong lĩnh vực đóng gói, kiểm thử, vật liệu và thiết bị bán dẫn được ước tính vào khoảng 7.000–8.000 người. Tính sơ bộ cả nước đang có khoảng 15.000 kỹ sư trong ngành bán dẫn, chưa kể thêm khoảng 10.000 kỹ thuật viên. Năm 2024, gần 30 trường đại học tại Việt Nam đã mở ngành hoặc chuyên ngành vi mạch với tổng tuyển sinh gần 10.000 sinh viên, và con số này dự kiến sẽ tăng trong năm 2025.
Vì sao mục tiêu “chỉ sợ thiếu, không sợ thừa”?
Ngành bán dẫn toàn cầu đang thiếu nhân lực chất lượng cao, đặc biệt kỹ sư thiết kế, vật liệu, sản xuất tiên tiến. Việt Nam đặt mục tiêu lớn là để không bị bỏ lại phía sau trong chuỗi giá trị toàn cầu. Nhu cầu nhân lực trong nước đang tăng rất nhanh: số doanh nghiệp thiết kế vi mạch ở Việt Nam đã từ khoảng 40 công ty tăng lên gần 60 công ty; doanh nghiệp sản xuất/đóng gói cũng tăng từ 7 lên 15. Các công ty nước ngoài như Marvell, Qorvo đang mở rộng tại Việt Nam — ví dụ Marvell tăng từ 300 lên hơn 500 kỹ sư thiết kế, Qorvo gần 100 người trong chưa đầy hai năm. Tốc độ tăng trưởng ngành tại Việt Nam khoảng 15‑17% mỗi năm, cao hơn mức trung bình thế giới (khoảng 10‑12%) – vì xuất phát điểm thấp nên tiềm năng tăng trưởng còn rất lớn. Những yếu tố này khiến việc đào tạo 50.000 kỹ sư không chỉ là khả thi mà còn rất cần thiết — doanh nghiệp và quốc gia đang “chạy đua” để đáp ứng nhu cầu.
Những thách thức và giải pháp cần lưu ý
Thách thức chính
-
Cơ sở vật chất đào tạo: nhiều trường đại học vẫn thiếu các phòng thí nghiệm, thiết bị thực hành chuyên ngành bán dẫn cao cấp.
-
Thiếu giảng viên đạt chuẩn quốc tế: không đủ người cấp độ cao để đào tạo kỹ sư hàng đầu.
Giải pháp được đưa ra
-
Chương trình đề xuất thiết lập 4 phòng thí nghiệm trọng điểm cấp quốc gia (đặt tại Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng và tại Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia) để phục vụ đào tạo và nghiên cứu.
-
Đào tạo theo hai hình thức: đào tạo chính quy (đại học, sau đại học) và khóa ngắn hạn chuyển đổi nhanh cho người có nền tảng kỹ thuật. Ví dụ khóa ngắn hạn phối hợp giữa FPT Corporation, Cadence và Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia. 45/70 học viên khóa gần đây đã được tuyển dụng bởi các tập đoàn lớn.
-
Hợp tác quốc tế: gửi giảng viên, học bổng du học, thu hút sinh viên quốc tế, hợp tác đào tạo với nước ngoài, nhằm nâng cao chất lượng đào tạo.
Nghĩ tới doanh nghiệp và cơ hội thị trường
-
Với việc tăng nhanh số lượng kỹ sư và nhân lực ngành bán dẫn, doanh nghiệp trong và ngoài nước đặt cược vào Việt Nam như một “điểm đến” quan trọng cho sản xuất, thiết kế và đóng gói.
-
Doanh nghiệp Việt Nam có thể tham gia chuỗi giá trị cao hơn: không chỉ gia công mà còn thiết kế, chế tạo và nghiên cứu — nếu phát triển thành công nguồn nhân lực.
-
Quốc tế “đặt hàng” với Việt Nam: Ví dụ như Đài Loan cam kết nhận sinh viên Việt sang học, trả học phí và sau đó ở lại làm việc. Nhật Bản cũng tuyển dụng nhân lực Việt.
-
Vì vậy, nếu doanh nghiệp đang hoạt động trong lĩnh vực công nghệ, bán dẫn, thiết kế vi mạch, kiểm thử đóng gói, thì đây là thời điểm “vàng” để mở rộng, tuyển dụng và định vị mình trong chuỗi công nghiệp toàn cầu.
Tạm kết
Việc Việt Nam đặt mục tiêu đào tạo 50.000 kỹ sư bán dẫn đến năm 2030 cho thấy quyết tâm rất lớn trong việc gia nhập chuỗi giá trị công nghiệp bán dẫn toàn cầu. Dù còn nhiều thách thức về cơ sở vật chất và chất lượng đào tạo, nhưng khi các giải pháp đã được xác định rõ và nhu cầu thị trường rất lớn — “chỉ sợ thiếu, không sợ thừa” là nhận định có cơ sở. Với doanh nghiệp công nghệ và chuyển đổi số, đây là cơ hội chiến lược để tham gia, đầu tư và đồng hành cùng hành trình phát triển nhân lực và ngành công nghiệp bán dẫn của Việt Nam.
(Nguồn: Vnexpress)
